Το φαρμακείο της φύσης

Δάφνη (Laurus nobillis)
H Δάφνη είναι πασίγνωστο δέντρο από την αρχαιότητα . Αν και έχει ευρέως καθιερωθεί λόγω της χρήσης της ως καρύκευμα, εντούτοις έχει και θεραπευτικές ιδιότητες, οι οποίες όμως δεν είναι πολύ γνωστές.
Ιδιότητες:
Έχει τονωτικές ιδιότητες και βοηθά στη δυσπεψία. Με τους καρπούς της γίνονται φαρμακευτικά παρασκευάσματα, μαζί με άλλα φυτά (βάλσαμα) και χρησιμοποιούνται για την καταπολέμηση των ρευματισμών. Η δάφνη ανοίγει την όρεξη.
Που τη συναντάμε:
Συναντάται πολύ συχνά στη χώρα μας

Δαφνοκερασιά (Prunus laurocerasus)

Κοινή ονομασία Ροδαφνιά. Δέντρο που είναι γνωστό για το απεσταγμένο νερό των φύλλων του.
Ιδιότητες:
Με διάφορα παρασκευάσματα, τα φύλλα του δέντρου έχουν αντισπασμωδικές και αναισθητικές ιδιότητες. Η Δαφνοκερασιά είναι επίσης κατά των εμετών, του άσθματος, του βρογχίτη, της πνευμονίας, ενώ βοηθά και στη ρύθμιση των παλμών της καρδιάς.
Που τη συναντάμε:
Η Δαφνοκερασιά "κατάγεται" από τη Μαύρη Θάλασσα.

Δενδρολίβανο (Rosmarinus officinalis)
Ιδιότητες:

Βοηθά στην καταπολέμηση των παθήσεων του στομάχου, της χρόνιας χολοκυστίτιδας και έχει τονωτικές ιδιότητες. (τονώνει την κυκλοφορία του αίματος). Βοηθά στην επούλωση των πληγών είναι αντισηπτικό και αντισπασμωδικό. Θεωρείται κατάλληλο φυτό για την καταπολέμηση των νευρικών πονοκεφάλων. Πιστεύεται ότι αν κάποιος βάλει πάνω στο κεφάλι του, δενδρολίβανο, ξεκουράζεται πνευματικά. Πλύσιμο του τριχωτού δέρματος του κεφαλιού, βοηθά στην τριχοφυΐα. Πλύσεις με δενδρολίβανο, βοηθούν στην καταπολέμηση των δερματικών παθήσεων.
'Aνθη δενδρολίβανου και τα φύλλα του, είναι κατά του άσθματος, κατά του κοκίτη, της γρίπης. Πιστεύεται επίσης ότι η σκόνη των φύλλων του, συντελεί στην επούλωση των πληγών. Το αιθέριο έλαιο του διώχνει το σκόρο. Ευεργετικό στην αναπνοή. Το δενδρολίβανο είναι κατά των παραλύσεων και των νευρικών παθήσεων.
Που το συναντάμε:
Συναντάται πολύ συχνά στη χώρα μας

Δίκταμνο (origanum dictamnus)
Το γνωστό Δίκταμνο της Κρήτης, είναι ένα εξαίρετο ζεστό ρόφημα με αρωματικές και θεραπευτικές ιδιότητες.
Ιδιότητες:
Είναι αντισπασμωδικό τονωτικό και βοηθά στην επούλωση των πληγών. (με καταπλάσματα).
Που το συναντάμε:
Στην Κρήτη

Δίψακος (Dispacus fullonis)

Τα φύλλα του συγκεκριμένου φυτού είναι διαμορφωμένα με τρόπο τέτοιο που κρατούν το νερό.
Ιδιότητες:
Σιρόπι από χυμό δίψακου και ζάχαρη πιστεύεται ότι βοηθά στις παθήσεις του δέρματος και έχει ευεργετικές ιδιότητες στο αίμα.
Που το συναντάμε:
Δίψακος αυτοφυής συναντάται στη Θεσσαλία

Γλυκάνισο (pimpinella anisum)
Περιέχει στεραρίνη, χλωροφύλλη, λάδι και αιθέριο έλαιο και ασβέστιο.
Ιδιότητες:
Καλό τονωτικό και κατά της ατονίας του πεπτικού συστήματος. Λικέρ από σπόρους γλυκάνισου που θα μουσκέψουν σε αραιό οινόπνευμα για αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα, βοηθά στην καταπολέμηση της δυσπεψίας. Βοηθά στις παθήσεις του στομάχου και έχει διουρητικές ιδιότητες. Έχει και αντισπασμωδικές ιδιότητες.
Που το συναντάμε:
Παντού.

Γλυκόριζα (glycyrrhiza glabra)
Γλυκόριζα η λεία
Ιδιότητες:
Η γλυκόριζα και το Reglisse είναι μαλακτικά και κατά του βήχα με γεύση γλυκόπικρη. Είναι διουρητική και ευεργετική στο στήθος, στο κρυολόγημα, στην πνευμονία και τον πλευρίτη. Βοηθά στις παθήσεις του στομάχου και τους ρευματισμούς. Βοηθά στο διαβήτη. Μερικοί πιστεύουν ότι τα συστατικά που περιέχει η γλυκόριζα θεραπεύουν τα έλκη.
Που τη συναντάμε:
Φυτό αυτοφυές που συναντάται στη Μακεδονία, τη Μικρά Ασία, τη Ρωσία, την Ισπανία την Ελλάδα και την Ιταλία.

Γκρατιόλα (Gratiola officinalis)
Προσοχή: Φυτό με δηλητηριώδεις ιδιότητες.
Ιδιότητες:
Δυνατό καθαρτικό
Που τη συναντάμε:
Στην Ελλάδα δεν συναντάται συχνά. Κάποιες φορές βρίσκουμε την Γκρατιόλα στη Δυτική Μακεδονία, τη Θεσσαλία, την Ήπειρο, τη Μεσσηνία, σε υγρά μέρη.

Γκαλέγκα ( galega officinalis)
Το γνωρίζουμε ως το ήμερο τριφύλλι.
Ιδιότητες:
Έχει την ιδιότητα να μειώνει το σάκχαρο του ανθρώπινου οργανισμού.
Που τη συναντάμε:
Είναι φυτό αυτοφυές, που συναντάται στη Θεσσαλία, τη Στερεά Ελλάδα, και την Ήπειρο.

Γκαγιάκο (guajacum officinale)
Χρησιμοποιείται το ξύλο και το ρετσίνι του.
Ιδιότητες:
Το ξύλο του είναι εφιδρωτικό και βοηθά στην καταπολέμηση των δερματικών προβλημάτων, των ρευματισμών, της αρθρίτιδας και του άσθματος. Θεωρείται ότι έχει τονωτικές ιδιότητες, στις περιπτώσεις δυσμηνόρροιας. Το βάμμα του, μπορεί να χρησιμοποιηθεί και αντί οδοντόπαστας.
Που το συναντάμε:
Δέντρο που το συναντάμε στη Τζαμάικα και τον Αγιο Δομίνικο.

Γεράνιο (Geranium Robertanium)
Φυτό με ιδιάζουσα μυρωδιά.
Ιδιότητες:
Χρησιμοποιείται για γαργάρες στις αμυγδαλές, για πλύσεις των ματιών, αλλά και σε περιπτώσεις διάρροιας.
Που το συναντάμε:
Στην Ελλάδα ως αυτοφυές, σε βραχώδη σκιερά μέρη.

Η κοινή της ονομασία είναι αγριοπιπεριά
Ιδιότητες:
Η ρίζα της γεντιανής έχει άκρως θεραπευτικές ιδιότητες. Βοηθά στην πέψη, τονώνει, αυξάνει την όρεξη ενώ ταυτόχρονα είναι και καθαρτικό. Γιατρικό για τα τσιμπήματα ή δαγκώματα εντόμων (με σκόνη πάνω στις πληγές αλλά και ως αφέψημα με μέλι).Έχει επίσης και αντιπυρετική δράση.
Που τη συναντάμε:
Στην Ελλάδα αυτοφυές.

Γάλιο (Galium Verum)
Η κοινή του ονομασία είναι αγριορίζαρο. Οι Γάλλοι το ονομάζουν caillelait είναι δηλαδή το φυτό που μπορεί να πήξει το γάλα.
Ιδιότητες:
Σύμφωνα με μία αντίληψη, το γάλιο, μπορεί να καταπραΰνει τους πόνους του καρκίνου. Έχει διουρητικές, αντισπασμωδικές και βοηθά στην καταπολέμηση των ρευματισμών. Χρησιμοποιείται επίσης και κατά του σκώρου.
Που το συναντάμε:
Το συναντούμε στις άκρες των δρόμων και τους αγρούς.

Botana-Mystika & Therapeies Intro ID from Giorgos Eleftheroglou on Vimeo.

Βατόμουρο ( Rubus fructicosus)

Τα βατόμουρα, οι κόκκινοι γλυκόξινοι καρποί έχουν πέρα από ευχάριστη και δροσιστική γεύση και εξαιρετικές θεραπευτικές ιδιότητες
Ιδιότητες:
Τα φύλλα της βατομουριάς είναι στυπτικά, κατά της αναιμίας και κατά της διάρροιας. Αφέψημα τους, βοηθά στη διατήρηση του βάρους του σώματος. Πιστεύεται ότι συντελούν στη βελτίωση της διανοητικής κατάστασης. Θεωρείται επίσης ότι δρουν καταλυτικά στη λειτουργία των αδένων.

Βασιλικός (Ocimum basilicum)

Ευρέως διαδεδομένο καλλωπιστικό φυτό, με εξαίρετη μυρωδιά και ελάχιστες απαιτήσεις. Πέρα από καρύκευμα, έχει και εξαιρετικές θεραπευτικές ιδιότητες.
Ιδιότητες:
Το αιθέριο έλαιο του βασιλικού είναι αξιόλογο αντισπασμωδικό. Καταπραΰνει επίσης από τους πόνους της κοιλιάς. Είναι τονωτικό και διουρητικό, κατά της ζαλάδας και της νευρικής ημικρανίας. Βασιλικός σε σκόνη στη μύτη βοηθά σε περιπτώσεις κρυολογήματος. Είναι επίσης κατά του πονοκεφάλου. Με κρασί έχει εξαιρετικές τονωτικές και χωνευτικές ιδιότητες. Βοηθά στην παραγωγή γάλακτος στις θηλάζουσες μητέρες. Τονώνει την αναπνοή. Βασιλικός με λάδι σαν σαλάτα είναι κατά της δυσκοιλιότητας. Είναι επίσης αντισηπτικός, εφιδρωτικός και αποχρεμπτικός.
Που τον συναντάμε:
Σχεδόν σε όλα τα σπίτια της Ελλάδας

Βαλεριάνα (Valeriana officinalis)

Η βαλεριάνα είναι γνωστή ως φαρμακευτικό παρασκεύασμα με μεγάλη χρήση. Το γεγονός αυτό της προσδίδει εξαιρετικό ενδιαφέρον από θεραπευτική και εμπορική άποψη.
Ιδιότητες:
Το τσάι της βοηθάει στην καταπολέμηση της παχυσαρκίας. Έχει ιδιότητες κατά της επιληψίας (ελαφριάς μορφής), της υστερίας ενώ έχει ευεργετική δράση σε περιπτώσεις παραλύσεων, καούρας και τυμπανισμού Η ρίζα της είναι αντισπασμωδική και κατά του λόξιγκα.
Που το συναντάμε:
Συναντάται αυτοφυής στη Βόρεια Ελλάδα και στη Θεσσαλία σε τόπους υγρούς. Μπορεί να καλλιεργηθεί στα ψυχρότερα μέρη της χώρας μας.

Αψιθιά (artemisia Absinthium L)

Συναντάται και αυτοφυές και καλλιεργούμενο, αφού είναι χρήσιμο στην ποτοποιία.
Ιδιότητες:
Στη θεραπευτική, χρησιμοποιούνται οι σπόροι Αψιθιάς. Βοηθά στην πέψη και στο αδυνάτισμα. (λιώνει τα λίπη). Έχει ευεργετική δράση στους διαβητικούς και βοηθά στην καταπολέμηση των ρευματισμών. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την καταπολέμηση της αναιμίας, ως αντιπυρετικό, ενώ έχει και διουρητικές ιδιότητες. Εξωτερικά, μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως αντισηπτικό.
Που το συναντάμε:
Στα ορεινά, κυρίως δάση της Μακεδονίας, Ηπείρου και Θεσσαλίας.

Αχιλλαία
Ευρέως γνωστή με την ονομασία χιλιόφυλλο, αγριαψιθιά, σμεσάντα. Καλλωπιστικό φυτό, το οποίο συναντάμε πολύ συχνά σε κήπους.
Ιδιότητες:
Τονώνει τη λειτουργία της καρδιάς και των νεφρών. Βοηθά στο άνοιγμα της όρεξης όπως το χαμομήλι. Σταγόνες κρύου αφεψήματος στα αυτιά πιστεύεται ότι βοηθούν στην καταπολέμηση των παθήσεων τους. Θεωρείται ευεργετικό φυτό για την καταπολέμηση της κολίτιδας και τη δυσκοιλιότητα. Καταπολεμά τους πόνους των ρευματισμών και της αρθρίτιδας. Καθαρίζει το λιπαρό δέρμα. Με εντριβές στο κεφάλι εμποδίζει την τριχόπτωση. (τονώνει τα μαλλιά). Θεραπεύει τα "σκασίματα" των χεριών. Βοηθά στην καλύτερη λειτουργία των αδένων και συντελεί στη διατήρηση του κανονικού βάρους του σώματος. Ευεργετικές ιδιότητες στη διανοητική κατάσταση.
Που το συναντάμε:
Καλλωπιστικό φυτό, το οποίο συναντάμε πολύ συχνά σε κήπους.

Αφιόνι (papaver somniferum)

Ένα δηλητηριώδες αλλά και πολύ χρήσιμο φυτό, γνωστό κυρίως ως καλλωπιστικό. Έχει αξιοσημείωτη θεραπευτική και ιατροφαρμακευτική χρήση, κυρίως λόγω του δραστικού συστατικού του, το όπιο και τα παράγωγά του (ηρωίνη). Τα μέρη του φυτού, που χρησιμοποιούνται είναι οι κάψες, οι σπόροι, τα φύλλα, τα άνθη και το όπιο (το γαλακτώδες υγρό που βγαίνει με τεχνική σχισμή πάνω στον κάλυκα του άνθους)
Ιδιότητες:
Ως όπιο έχει ιδιότητες αναλγητικές υπνωτικές, διαλυτικές και καταπραϋντικές του νευρικού και μυϊκού συστήματος.
Που το συναντάμε:
Η προέλευση του είναι από την Ασία, αλλά το συναντάμε και στην Ευρώπη

Ασπερούλα (asperoula odorata)
Όμορφο μικρό φυτό, γνωστό και ως "η βασίλισσα των δασών". Έχει επίσης όμορφο άρωμα.
Ιδιότητες:
Τονωτικές, διουρητικές, αντισηπτικές. Βοηθά στην πέψη. Κατά των σπασμών και βοηθά στην αντιμετώπιση της αϋπνίας. Ως τσάι μπορεί να χρησιμοποιηθεί (30-50 γραμμάρια) στο λίτρο νερό.
Που τη συναντάμε:
Στη Θεσσαλία και τη Βόρειο Ελλάδα σε δασώδεις τόπους.

Αρον (Arum muculatun L)

Η κοινή του ονομασία είναι το φιδόχορτο. Έχει πολύ μεγάλα φύλλα φαρδύτερα στη βάση στα οποία συχνά παρουσιάζει μαύρες κηλίδες και τα οποία ερεθίζουν το δέρμα.
Ιδιότητες:
Όλα τα μέρη του φυτού έχουν ένα δυνατό δηλητήριο, το οποίο ωστόσο καταστρέφεται όταν βράζεται ή ξεραίνεται. Ως σκόνη βοηθά στην καταπολέμηση της αρθρίτιδας και των ρευματισμών. ( ΠΑΝΤΑ ΜΕ ΙΑΤΡΙΚΗ ΟΔΗΓΙΑ).
Που το συναντάμε:
Στην Ελλάδα, σε μέρη σκιερά.

Αρνικα (arnica Montana)

Σε μεγάλες δόσεις είναι ΔΗΛΗΤΗΡΙΩΔΗΣ
Ιδιότητες:
Έχει ιδιότητες απολυμαντικές, διαλυτικές και βοηθά στη θεραπεία των μωλώπων. Είναι κατά των πόνων των αρθρώσεων και των μυών. Τονώνει το νευρικό σύστημα και βοηθά στην πέψη. Βοηθά επίσης στην καταπολέμηση των ρευματισμών και της αιμόπτυσης. Τα φύλλα της έχουν επουλωτικές ιδιότητες.
Προσοχή: μεγάλες ποσότητες Αρνικας μπορούν να προκαλέσουν συμπτώματα, όπως, εμετούς, πονοκεφάλους, σπασμούς, κρύο ιδρώτα.
Που τη συναντάμε:
Στην Ελλάδα και σχεδόν σε όλη την Ευρώπη, κυρίως στα ορεινά.

Αρκευθος (Juniperus communis)

Η κοινή του ονομασία είναι το αγριοκυπαρίσι.
Είναι ένας θάμνος, ο οποίος από την αρχαιότητα, ήταν γνωστός για τις θεραπευτικές του ιδιότητες.
Ιδιότητες:
Η άρκευθος αντιπροσώπευε στο παρελθόν το φυτό της μακροζωίας. Υπήρχε δηλαδή η πεποίθηση ότι το αφέψημα του συντελούσε στην παράταση της ζωής. Η παραπάνω λογική, ωστόσο δεν έχει αποδειχθεί. Βοηθά στο άνοιγμα της όρεξης, στην πέψη και είναι καθαριστικό του αίματος. Οι καρποί της βοηθούν στην αντιμετώπιση της δύσπνοιας, ενώ χρησιμοποιούνται και στην παρασκευή του gin. Όταν οι καρποί του καίγονται με φύλλα δενδρολίβανου απολυμαίνουν το δωμάτιο ενός αρρώστου.
Που τη συναντάμε:
Στη Θεσσαλία, την Πελοπόννησο και τη Δυτική Μακεδονία.

Αρενάρια (arenaria rubra ή Spergularia rubra)

Είναι ένα μικρό φυτό που σε ύψος φθάνει τα είκοσι εκατοστά. Τα άνθη του καλοκαίρι είναι κόκκινα.
Ιδιότητες:
Αποξηραμένο το φυτό χρησιμοποιείται κατά της λιθίασης, της καταρροής οξείας μορφής. Έχει επίσης ιδιότητες κατά της δυσουρίας της κυστίτιδας ενώ βοηθά στην καταπράυνση των νεφρικών πόνων. Έχει επίσης αντισηπτικές και διουρητικές ιδιότητες.
Που τη συναντάμε:
Φυτρώνει σε αμμώδη χώματα αλλά πολλαπλασιάζεται εύκολα και με σπόρο. Στην Ελλάδα η αρενάρια συναντάται σε πολλά είδη των οποίων ωστόσο δεν έχουν διαπιστωθεί οι ευεργετικές ιδιότητες.

Αραβόσιτος (Zea Mais)

Πέρα από τροφή, το καλαμπόκι έχει επίσης και αξιόλογες θεραπευτικές ιδιότητες.
Ιδιότητες:
Πρακτικά χρησιμοποιείται ευρέως ως διουρητικό. Σαν φάρμακο, χρησιμοποιείται το δραστικό μέρος του καλαμποκιού, οι στύλοι. (οι κλωστές). Οι στύλοι περιέχουν, ασβέστιο, κάλιο, γλυκίδες, στηρόλες. Το αφέψημα τους είναι εξαιρετικό διουρητικό. Συνιστούν επίσης και καλό φάρμακο κατά της λιθίασης και της χρόνιας κυστίτιδας.

Απήγανος ( Ruta graveolens)
Έχει βαριά μυρωδιά, η οποία για άλλους θεωρείται ωραία και για άλλους άσχημη.
Ιδιότητες:
Το δραστικό υλικό του απήγανου είναι το αιθέριο του έλαιο. (methylnonylcetone).
Εσωτερικά, σε μικρές δόσεις είναι αιμοστατικό. Κοπανισμένος με φύλλα δάφνης, ως κατάπλασμα είναι κατά του πρηξίματος των γεννητικών οργάνων.

Αντράκλα (Portulaca Oleracea)

Η κοινή της ονομασία είναι γλιστρίδα
Ιδιότητες:
Η αντράκλα είναι διουρητική, ανθελμινθική και κατά της χολολιθίασης. Βοηθά στην κολίτιδα και είναι κατά των αμοιβάδων.

Ανιθος (anethum graveolens)
Πέρα από λαχανικό ή καρύκευμα έχει και θεραπευτικές ιδιότητες, οι οποίες δεν είναι καθόλου ευκαταφρόνητες.
διότητες:
Είναι φυτό τονωτικό και ορεκτικό. Ο άνηθος είναι διουρητικός και βοηθά στην καταπολέμηση της παχυσαρκίας. Βοηθά επίσης στην υδρωπικία, στην ανεμοβλογιά των παιδιών και κατά της ιλαράς. Οι σπόροι του είναι κατά των αερίων της κοιλιάς και των κολικών μικρών παιδιών.

Αμυγδαλιά (amygdalus communis)

Η Αμυγδαλιά, παράγει δυο ποικιλίες. Την ποικιλία με γλυκούς καρπούς (dulcis) και αυτήν με τους πικρούς καρπούς (amaris). Γενικά, τα αμύγδαλα περιέχουν ασβέστιο, χλώριο, κοβάλτιο, σίδηρο, μαγνήσιο και φώσφορο.
Ιδιότητες:
Γλυκοί καρποί:
Τα γλυκά αμύγδαλα, στερούνται αμυγδαλίνης, του πικρού συστατικού των πικραμύγδαλων. Εσωτερικά, χρησιμοποιείται το γαλάκτωμα αμυγδάλων. Είναι γνωστά τα παρασκευάσματα καλλυντικών που γίνονται με το γλυκό αμυγδόλαδο. Φρέσκα τα φύλλα της αμυγδαλιάς, καταπραΰνουν τους πόνους των ελκών, των μωλώπων, των εγκαυμάτων ενώ αφέψημα των φύλλων είναι εξαιρετικό καθαρτικό. Θα πρέπει ωστόσο να αποφεύγεται η κατάχρηση. Τα αμύγδαλα βοηθούν κατά της ναυτίας.
Πικραμύγδαλα:
Το γαλάκτωμα πικρών αμυγδάλων βοηθά στις παθήσεις του αναπνευστικού συστήματος αλλά και στη δυσμηνόρροια. Τα πικρά αμύγδαλα έχουν επίσης και ιδιότητες αντισπασμωδικές. Αιθέριο έλαιο πικρών αμυγδάλων συνιστάται κατά της κακοσμίας των ποδιών και των μασχαλών.

Αμπέλι (vitis vinifera)

Πέρα από το θρεπτικό του καρπό ο οποίος είναι συγχρόνως και φάρμακο διαιτητικό, το αμπέλι, έχει και άλλες θεραπευτικές ιδιότητες.
Ιδιότητες:
Τα φύλλα του, είναι στυπτικά, τονωτικά και με το αφέψημα τους καταπολεμάται η παχυσαρκία. Επίσης έχουν τη δυνατότητα να ρυθμίζουν την κυκλοφορία του αίματος. Κατά το κλάδεμα του αμπελιού, "τα δάκρυα", που φυλάγονται στεγνά σε κλειστό δοχείο μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την επούλωση πληγών.

Αμαμέλις (Hamamelis virginica)

Είναι δέντρο που φθάνει τα έξι μέτρα.
Ιδιότητες:
Τα φύλλα του χρησιμοποιούνται κατά της συμφόρησης των φλεβών. Βοηθά στην αποσυμφόρηση των κιρσών των αιμορροΐδων και γενικά είναι αιμοστατατικό, λειτουργεί κατά των αιμορραγιών. Είναι ένα καλό αντισηπτικό στα κοψίματα, στις πληγές, στα ούλα που ματώνουν και στα τσιμπήματα. Σε μεγάλη ανάγκη, αν βάλουμε σε βαμβάκι λίγο φυτό Αμαμέλις, μπορεί να σταματήσει την αιμορραγία.
Που τη συναντάμε:
Φυτό εξωτικό των ΗΠΑ, το οποίο μπορεί να ευδοκιμήσει και στην Ελλάδα.

Αλόη (Aloe Vera)

Δεν έχει στέλεχος. Έχει φύλλα παχιά, χωρίς μίσχο που βγαίνουν κυλινδρικά απευθείας από τη βάση και είναι οδοντωτά.
Που τη συναντάμε:
Όλα τα είδη της Αλόης συναντώνται σε θερμές χώρες. Στην Ελλάδα έχει εγκλιματισθεί και καλλιεργείται ως καλλωπιστικό φυτό. (aloe vera).
Ιδιότητες:
Σε ΜΙΚΡΕΣ ΔΟΣΕΙΣ μπορεί να χρησιμοποιηθεί κατά της άτονης δυσπεψίας. ΔΕΝ ΕΝΔΕΙΚΝΕΤΑΙ στις περιπτώσεις εγκυμοσύνης, αιματουρίας, προστάτη, αιμορροΐδων. Με φαρμακευτικό παρασκεύασμα είναι κατά της ναυτίας.

Αλθαία (althaea officinalis)

Είναι κοινώς γνωστή ως δενδρομολόχα. Οι θεραπευτικές της ιδιότητες είναι πασίγνωστες. Χρησιμοποιούνται τα φύλλα, τα άνθη και οι ρίζες της. Η καλλιέργεια της με σπόρο είναι εύκολη την Ανοιξη.
Ιδιότητες:
Είναι πολύ γνωστή η ιδιότητα της σαν καλό μαλακτικό και αντιβηχικό. Είναι επίσης κατά των δερματικών παθήσεων.. Η ρίζα της χρησιμοποιείται κατά του πνευμονικού κατάρρου, του πλευρίτη, της δυσεντερίας και του νεφρίτη. Εσωτερικά μπορούν να χρησιμοποιηθούν άνθη δενδρομολόχας. Εξωτερικά μπορεί να χρησιμοποιηθεί η ρίζα (20 γραμμάρια σε ένα λίτρο νερό) για γαργαρισμούς, πλύσεις. Επουλώνει τις πληγές των ούλων και είναι καταπραϋντικό της στηθάγχης.

Ακουιλέγκια ( aquilegia vulgaris)
Φυτό δηλητηριώδες. Είναι χνουδωτό, έχει διακλαδώσεις και φθάνει το ένα μέτρο.
Ιδιότητες:
Χρησιμοποιείται μόνο ΜΕ ΙΑΤΡΙΚΗ ΟΔΗΓΙΑ ως φυτό διουρητικό, εφιδρωτικό. Εξωτερικά, μπορεί να χρησιμοποιηθεί και με καταπλάσματα για την επούλωση πληγών. Που το συναντάμε:
Στην κεντρική Ευρώπη και τις Ινδίες.

Ακορος (acorus calamus ή Calamus aromaticus)

Κάλαμος ο αρωματικός. Γνωστός για το πολύτιμο αιθέριο έλαιο του.
Ιδιότητες:
Έχει τονωτικές και αρωματικές και είναι κατά της καταρροής. Βοηθά στο "καθάρισμα" της φωνής. Χρησιμοποιείται κατά της δυσπεψίας, είναι κατά των σπασμών ενώ ως αρωματικός χρησιμοποιείται ευρέως στη ζαχαροπλαστική την ποτοποιία και τη ζυθοποιία.
Που το συναντάμε:
Φυτρώνει στις άκρες των ποταμών και σε στάσιμα νερά.
Υπάρχει ως φυτό αυτοφυές στην Ελλάδα είναι όμως σπάνιο. Θα το βρούμε μόνο στη Λακωνία.

Ακόνιτο (aconitum napellus)

ΠΡΟΣΟΧΗ: Φυτό δηλητηριώδες. Αυτοφυές σε υγρά μέρη. Χρησιμοποιούνται η ρίζα και τα φύλλα του. Η ιατρική οδηγία είναι άκρως απαραίτητη.
Ιδιότητες:
Βοηθά στις ημικρανίες νευραλγικής φύσεως, στις νευραλγίες του προσώπου και τις οδονταλγίες. Συνιστάται κατά των παθήσεων των πνευμόνων, της υδρωπικίας, των οξέων ρευματισμών και του αρθριτικών.
Που το συναντάμε:
Στην Ελλάδα και τη Μακεδονία, συναντάται το είδος ρανουνκουλόφυλλο.

Ακανθος (acanthus mole)

Η κοινή του ονομασία είναι μουτσούνα, τσουλαδίτσα, μουτρέρα, απόρακας. Αναπτύσσεται χωρίς ιδιαίτερες απαιτήσεις.
Ιδιότητες:
Τα φύλλα του έχουν μαλακτικές ιδιότητες.
Που το συναντάμε:
Συναντάται ευρέως στην Ελλάδα

Αζαρο ( Asarum europaeum)
Φυτό αειθαλές με δυσάρεστη οσμή.

Ιδιότητες:
Χρησιμοποιείται στη βρογχίτιδα, την πνευμονία τον κοκίτη και είναι κατά της διάρροιας. Έχει χρησιμοποιηθεί επίσης και κατά της ισχιαλγίας και σε ορισμένες δερματοπάθειες. Θεωρείται επίσης και καθαρτικό, διεγερτικό, εμετικό και διουρητικό. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί με μούσκεμα των φύλλων του . Η σκόνη της ρίζας και των φύλλων του χρησιμοποιείται όπως ο ταμπάκος για φτέρνισμα και σαν εμετικό.
Που το συναντάμε:
Το συναντούμε σε δάση της Βορείου Ελλάδος, της Πελοποννήσου και της Κεφαλληνίας. Φυτρώνει σε μέρη σκιερά και στα ορεινά δάση.

Αζα (Asa foetida)

Φυτό με μυρωδιά που μοιάζει με πράσο και γενικά είναι δυσάρεστη.
Ιδιότητες:
Χρησιμοποιούμε τη γκόμα του φυτού η οποία είναι γνωστή και ως Αζαφαίτιντα. Είναι χωνευτική και αντισπασμωδική. Συνιστάται στις παθήσεις του αναπνευστικού. (άσθμα βήχας σπασμωδικός, στηθάγχη, κοκίτης, καταρροή). Φαρμακευτικά γίνεται γαλάκτωμα, χάπια.
Που το συναντάμε:
Το συναντάμε στην Περσία, το Θιβέτ και το Βελουχιστάν. Στην Ελλάδα συναντάται ως η Asa η Communis ή Ferula communis. Είναι γνωστή επίσης και με τα ονόματα Νάρθηκας και Βανούκα

Αδωνις (Adonis Ranunculaceae)

Χρησιμοποιείται το μέρος του φυτού που βρίσκεται εκτός εδάφους.
Ιδιότητες:
Είναι τονωτικό, καρδιοαγγειακό και διουρητικό. Μπορεί ωστόσο κάποιες φορές να προκαλεί διάρροια και εμετό.
Που το συναντάμε:
Είναι φυτό που καλλιεργείται και μπορεί να καλλιεργηθεί στην Ελλάδα.

Αδίαντο (adiantum capillus veneris)

Αδίαντο, ή κόμη της Αφροδίτης. Πρόκειται για το γνωστό πολυτρίχι.
Ιδιότητες:
Τονωτικό των μαλλιών. Το τσάι του χρησιμοποιείται κατά του κρυολογήματος και της καταρροής.
Που το συναντάμε:
Φυτρώνει όπου υπάρχουν νερά, κυρίως τρεχούμενα.

Αγρόπυρο (Αgropyrum repens)

Αγρόπυρον τον έρπον, ανήκει στην οικογένεια των Αγροστωδών, (gramineae). Είναι η γνωστή αγριάδα, η οποία πολλαπλασιάζεται σε μεγάλο βαθμό στην Ελλάδα και δυσχεραίνει την καλλιέργεια των χωραφιών.
Ιδιότητες
Το ρίζωμα του, χρησιμοποιείται ως δροσιστικό, διουρητικό, αντιφλογιστικό, διαλυτικό και κατά των παθήσεων της χολής και των ρευματισμών. Χρησιμοποείται για τις ασθένεις του συκωτιού, την κιτρινάδα και τους χολόλιθους. Θεωρείται ότι δρα κατά των πόνων των νεφρών και των φλογώσεων τους. Είναι χαρακτηριστικό ότι γάτες και σκύλοι τρώνε τα φύλλα της αγριάδας για να κάνουν εμετό και για να ενεργηθούν. Το ρίζωμα του αγρόπυρου με ζύμωση και απόσταξη δίνει οινόπνευμα. Χρησιμοποείται επίσης και ως αφέψημα. Φαρμακευτικά γίνεται εκχύλισμα , χάπια και χυμός των νεαρών φύλλων και του στελέχους.

Αγριμόνιο (agrimonia eupatoria):

Η κοινή ονομασία του αγριμόνιου είναι ασπροζάκι ή φωνόχορτο. Έχει κίτρινα άνθη (το καλοκαίρι) και μεγάλα οδοντωτά φύλλα, λιγάκι χνουδωτά.Η συγκομιδή του γίνεται τον Ιούνιο και τον Οκτώβριο, ενώ χρησιμοποιούνται τα φύλλα αλλά και τα στελέχη του.
Ιδιότητες:
Το αγριμόνιο είναι στυπτικό και επουλωτικό των πληγών. Αποτελεί φάρμακο κατά της χρόνιας φαρυγγίτιδας και κατά της διάρροιας, ενώ θεωρείται ότι είναι και κατά του διαβήτη. Με αφέψημα του αγριμονίου γίνονται γαργάρες. Το τσάι των φύλλων του είναι κατά της ημικρανίας, της δυσπεψίας και της διάρροιας. Συνιστάται επίσης και ως αποτελεσματικό φάρμακο για τα πρηξίματα, στραμπουλήγματα, και για τους μώλωπες. Για τις περιπτώσεις αυτές, μπορεί να παρασκευασθεί μία πάστα με ξίδι, πίτουρα και φύλλα αγριμονίου.
Το αγριμόνιο χρησιμοποείται επίσης κατά των κολικών, των εμετών και κατά του βήχα. Το αφέψημα, είναι επίσης χρήσιμο και για τους ασθματικούς και κατά της νεφρίτιδος και του χρόνου πνευμονικού κατάρρου. Είναι επίσης κατά της αιματουρίας και των δερματικών παθήσεων. Λειτουργεί ευεργετικά στις παθήσεις του συκωτιού και της σπλήνας.
Που το συναντάμε:
Το συναντάμε στην Ελλάδα, σε μέρη που υπάρχει υγρασία.

Αγκινάρα (Cynara scolymus)
Ανήκει στην οικογένεια των συνθέτων (compositae)
Ιδιότητες:

Πέρα από εξαιρετικό λαχανικό, αποτελεί επίσης και ένα πολύτιμο φάρμακο. Τα συστατικά της αγγινάρας είναι χολαγωγά και διουρητικά. Πιστεύεται επίσης ότι έχουν την εξαιρετική ιδιότητα να απομακρύνουν τη χοληστερίνη από το αίμα!
Η αγκινάρα, θεωρείται ότι είναι κατά της αρτηριοσκλήρωσης και της ανεπάρκειας συκωτιού. Είναι επίσης τονωτική, κατά των διαλειπόντων πυρετών, κατά του τερτατέου πυρετού, κατά της ιδρωπικίας, κατά των παθήσεων του συκωτιού και κατά των ρευματισμών. Έχει επίσης ιδιότητες κατά της πέτρας των νεφρών, του ίκτερου και είναι επίσης καρδιοτονωτική και καθαριστική του αίματος. Στο εμπόριο συναντάμε φάρμακα που έχουν παρασκευασθεί με τα συμπυκνωμένα συστατικά της αγγινάρας (extrait de cynara), σε μορφή δισκίων και σε υγρή μορφή, σε σταγόνες ακόμα και σε αμπούλες για ενέσεις ενδοφλέβιες ή ενδομυϊκές. Σε αυτές τις μορφές, είναι απαραίτητη η ιατρική υπόδειξη. Η αγγινάρα περιέχει βιταμίνες A, B, C και ασβέστιο και φώσφορο. Πράσινα φύλλα αγγινάρας με πολύ λίγο νερό που θα φθάσει στο σημείο του βρασμού (χωρίς να βράσει), για τρεις ώρες και εν συνεχεία θα σουρωθεί βοηθούν για την τόνωση των μαλλιών. ( με μασάζ).
Που τη συναντάμε:
Καλλιεργείται ευρέως σε πολλές περιοχές της Ελλάδας

Αγγούρι (Cucumis sativus)

Ανήκει στην οικογένεια των κολοκυνθωδών.
Ιδιότητες:
Το αγγούρι είναι διουρητικό, δροσιστικό καθώς και υπακτικό σε μεγάλη ποσότητα. Ωφελεί το δέρμα και κόβει τη δίψα. Πέρα από σαλάτα, το αγγούρι χρησιμοποιείται επίσης και για εξωτερική χρήση (παρασκευάσματα με γλυκερίνη, οινόπνευμα)
Που το συναντάμε:
Καλλιεργείται ευρέως σε πολλές περιοχές της Ελλάδας

Αβρωνία: (tamus vulgaris)

Είναι γνωστή στη χώρα μας με τα ονόματα (αβρωνιά ή αβρουνιά, βρυωνιά, ή οβριά ή αδρανιά). Είναι φυτό που ζει πολλά χρόνια με στέλεχος, το οποίο τυλίγεται όπως αυτό του αμπελιού. Αναπτύσσεται αρκετά μέχρι τρία μέτρα και τα φύλλα του έχουν σχήμα καρδιάς που στενεύουν στην άκρη όπου γίνονται μυτερά.Τα άνθη του έχουν χρώμα κιτρινοπράσινο, πάνω σε αραιά τσαμπιά.
Ιδιότητες:
Η Αβρωνία, είναι φυτό καθαρτικό, διουρητικό και επουλωτικό. Οι κόνδυλοί του (πατατοειδείς) γίνονται καταπλάσματα στις περιπτώσεις εγκαυμάτων. Τα τρυφερά βλαστάρια του αφού ξεπικρανθούν, παρέχουν τις θεραπευτικές του ιδιότητες.
Που τη συναντούμε:
Η Αβρωνία είναι φυτό αρκετά κοινό στην Ελλάδα και τη συναντάμε σε φράκτες, δασότοπους, θαμνότοπους.

Αγγελική (Angelica Archangelica, L)

Η Αγγελική είναι φυτικό αρωματικό, με δυνατή και επίμονη μυρωδιά. Το στέλεχος της είναι κυλινδρικό, γραμμωτό, σκεπασμένο με γαλάζια σκόνη. Έχει φύλλα μεγάλα, αντικρυστά. Οι καρποί της είναι ωοειδείς μακρουλοί και έχουν μεγάλους σπόρους. Με τη ρίζα της γίνεται τσάι, όπως και με τους σπόρους της (20γραμμάρια σε ένα λίτρο νερό).
Ιδιότητες:
Γενικά έχει τονωτικές ιδιότητες. Είναι εμμηναγωγός, καθαρτική των αερίων, διεγερτική αντισπασμωδική και τονωτική της πέψης. Χρησιμοποιείται και ως καρδιοτονωτική ενώ είναι και ευεργετική στα μάτια. Ως αφέψημα είναι καταπραϋντική στις ξινίλες του στομαχιού. Είναι κατά της δυσπεψίας αλλά και κατά του βήχα. Τα φύλλα της χρησιμοποιούνται με καταπλάσματα στις περιπτώσεις μώλωπων.
Που τη συναντάμε:
Την Αγγελική τη συναντάμε σε αρκετά μέρη της Ελλάδας, κυρίως το είδος Angelica Silvestris. Είναι φυτό που καλλιεργείται σε μεγάλη κλίμακα, γιατί χρησιμοποιείται πολύ συχνά στη φαρμακευτική αλλά και στη ζαχαροπλαστική και στην ποτοποϊα.

Ο λαός και όχι μόνο ο ελληνικός αλλά και όλοι οι ξένοι λαοί, σε όλες τις εποχές ακόμα και στη σημερινή που η μόρφωση έχει διαδοθεί σχεδόν σε όλες τις κοινωνικές τάξεις, τρέφει εμπιστοσύνη στα θεραπευτικά βότανα. Δεν υπάρχει αρρώστια για την οποία δε θα βρεθεί κάποιος γνωστός να μας προτείνει και από ένα θαυματουργό φάρμακο: το σκόρδο, τα φύλλα ελιάς, το τίλιο, τη ματζουράνα, διάφορες ρίζες και σπόρους. Τα βότανα έχουν όντως θεραπευτικές ιδιότητες. Εκείνο όμως που θα πρέπει να επισημανθεί είναι ότι μπορούμε να τα εμπιστευόμαστε μόνο ΚΑΤΟΠΙΝ ΣΩΣΤΗΣ ΔΙΑΓΝΩΣΗΣ ΤΗΣ ΝΟΣΟΥ και μετά από ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΥΜΒΟΥΛΗ και ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ

Βότανα

Τα φύλλα, η ρίζα (σε αποξηραμένη μορφή) και οι καρποί του μαϊντανού μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την παρασκευή αφεψήματος. Έχει διουρητική δράση και προκαλέι εμμηνοροή. Δεν θα πρέπει να καταναλώνεται από γυναίκες που διανύουν περίοδο εγκυμοσύνης. Έχει δράση επίσης ενάντια σε σπασμούς, φουσκώματα και κρύωμα.

Μαϊντανός

Βράζοντας αποξηραμένους καρπούς από γλυκάνινσο σε νερό μπορούμε να ετοιμάσουμε ένα αφέψημα το οποίο αποτελεί ένα ήπιο καθαρτικό και έχει δράση κατά των στομαχικών διαταραχών και του βήχα.

Γλυκάνισος

Η κανέλλα εξαιτίας του έντονου αρώματός της, χρησιμοποιείται στη μαγειρική και τη ζαχαροπλαστική για το λόγο αυτό. Τα 'ξυλάκια' κανέλλας μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε πληθώρα συνταγών και να προσδώσουν σε αυτές ιδιαίτερη γεύση, γεγονός που μπορεί να αποτρέψει από τη χρήση μεγάλης ποσότητας άλλων συστατικών που προσδίσουν επιπλέον θερμίδες. Επιπλέον, ζεσταίνοντας την κανέλλα μπορεί να παρασκευαστεί αφέψημα, το οποίο δρα κατά των πόνων της περιόδου. Τέλος, σε πονόδοντο συνίστανται οι πλύσεις για την άμβλυνση του πόνου.

Κανέλλα

Το θυμάρι επίσης απαντάται σε αφθονία στην ελληνική φύση και από αυτό παρακευάζεται άλλο ένα αφέψημα, το οποίο μπορεί να μετριάσει το βήχα, γαστρεντερικές διαταραχές και διάρροια. Επίσης, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την επούλωση πληγών με ξέπλυμα στην πληγωμένη περιοχή.

Θυμάρι

Ο δυόσμος χρησιμοποιείται ευρέως και στη χώρα μας. Βράζοντας τα φύλλα του παρασκευάζουμε αφέψημα, το οποίο χρησιμοποιείται κατά της διάρροιας από κρύωμα ή ίκτερο αλλά και από ηπατικές ασθένειες. Επιπλέον, σε μολύνσεις της στοματικής κοιλότητας ξεπλύματα με ρόφημα από δυόσμο αμλύνει τα συμπτώματα.

Δυόσμος